Εκφράσεις και παροιμίες

Τα τσαρούχια, αν και χρησιμοποιούνται σήμερα επίσημα (στην Ελλάδα) μόνο από την Προεδρική Φρουρά, ή ως τουριστικά αναμνηστικά είδη (σουβενίρ), έχουν πάρει ήδη τη θέση τους σε δημώδεις εκφράσεις όπως:

• «έγινε η γλώσσα μου τσαρούχι», κάτι που υποδηλώνει ότι η γλώσσα έγινε σκληρή σαν τσαρούχι σε περιπτώσεις δίψας,
• «μπήκε με τα τσαρούχια» σε προσωπικές επιτυχίες.
• «θα σας πάρουμε με τα τσαρούχια», θα σας νικήσουμε κατά κράτος.
• «κοιμάται με τα τσαρούχια», εκτός πραγματικότητας.
• «βγήκε με τα τσαρούχια», παμψηφεί.

Παροιμίες:

• «Μικρός διάβολος τρανά τσαρούχια», περιοχή Βοΐου.
• «Παστρική καλή Θοδώρα, το τσαρούχι μέσ' την πίτα», Αρκαδία
• «Ο χωριάτης κι αν πλουτίσει, το τσαρούχι δεν τ’ αφήνει»
• «Μη θέλοντας ο ζωγράφος, μα θέλοντας ο βλάχος φόρησ’ ο Χριστός τσαρούχια»

Επίσης, στην αργκό των ευζώνων η έκφραση «σπάω το τσαρούχι» σημαίνει χτυπάω δυνατά το πόδι μου στο έδαφος, κατά τη διάρκεια του ευζωνικού βηματισμού. Στους δημοτικούς χορούς, η έκφραση «λύγισε τσαρούχι» ή «κάνε τσαρούχι» σημαίνει να λυγίσει κανείς το πέλμα του ποδιού προς τα επάνω (κατά το χαρακτηριστικό σχήμα του τσαρουχιού). Τέλος, στη περίοδο του Ελληνοϊταλικού πολέμου του 1940 το τσαρούχι του Έλληνα τσολιά υπήρξε το πιο δημοφιλές θέμα τόσο στις γελοιογραφίες της εποχής και στις θεατρικές επιθεωρήσεις όσο και στα ευθυμογραφήματα.